Gemeentes, investeer in de grondwerkers van de toekomst

Door Luc Graus
Projectleider bij gemeente Maasgouw
16 juni 2022
 
Gebruik de sociale paragraaf in aanbestedingen om kinderen warm te maken voor een opleiding in de civiele techniek. Met dit idee wil projectleider Luc Graus van de gemeente Maasgouw de groeiende personeelstekorten in zijn werkveld te lijf gaan. “Als we niks doen, gebeurt er ook niks.”

“Tien, vijftien jaar geleden studeerde ik op het MBO Civiele Techniek samen met twintig anderen. Nu zijn er nog zeven studenten.” Luc Graus, projectleider bij de gemeente Maasgouw, schetst het probleem in een notendop. Er komen steeds minder jongeren van de technische opleidingen. Met grote gevolgen in heel Nederland, en zeker ook voor ‘zijn’ Midden-Limburg. Vooral ook op uitvoerend niveau. “We hebben niet alleen ingenieurs nodig, maar ook straatwerkers, rioolbouwers en grondwerkers.”

De andere kant van de tafel

Creatief en snel handelen, daar is Luc van. Vergeleken met de meeste van zijn collega-ambtenaren is hij echt een man van de praktijk. Na het MBO ging hij meteen aan het werk en deed hij ruim tien jaar lang ervaring op ‘op de werkvloer van de civiele techniek’, vaak in opdrachten voor gemeentes. Sinds drie jaar zit hij in Maasgouw aan de andere kant van de tafel. “Ik merk daarbij dat mijn eerdere werkervaring heel nuttig kan zijn,” zegt hij. “Het helpt bijvoorbeeld om sneller knopen door te hakken, zodat de vaart in een project blijft.”

Innovatieve oplossingen

Zijn creativiteit zet Luc graag in met innovatieve oplossingen. Bijvoorbeeld door de inzet van Virtual Reality om bewoners een beter beeld te geven van geplande reconstructies. Of: door creatief om te gaan met de rol van de gemeente als opdrachtgever. “In elke aanbesteding zit een paragraaf over SROI, Social Return On Investment,” legt hij uit. “Bedoeld om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen te geven. Daarover was een convenant getekend door de Limburgse gemeentes en de Provincie. Maar in de praktijk werkt dat niet. Er zijn vrijwel geen mensen te vinden voor civiele projecten.”

Ballen

Zouden ze SROI niet anders kunnen invullen, vroeg hij zich af. Bijvoorbeeld door meer basisschoolkinderen warm te maken voor een technische opleiding, met name civiele techniek. Ook daar ligt tenslotte een nijpend maatschappelijk vraagstuk. Na positief overleg met de provinciale SROI-coördinator besloot Luc het idee meteen uit te proberen in zijn huidige project, de grootschalige reconstructie van het historische centrum van vestingstadje Stevensweert. “Ik vind dat we als opdrachtgever de ballen moeten hebben om stappen te zetten buiten het gebaande pad.”

Scholen ontzorgen

In een vooronderzoek hadden Luc en zijn collega’s al positieve reacties van aannemers en scholen gekregen. “Toen hebben we binnen de aanbesteding voor Stevensweert de aannemer gevraagd om ideeën voor deze aanpak, gericht op de basisscholen in onze gemeente. Waarbij de randvoorwaarde is dat de leerkrachten volledig worden ontzorgd, ze hoeven alleen dagen te reserveren.”

Zaadje planten

De aanpak gaat uit van het gegeven dat leuke ervaringen veel beter beklijven dan theoretische lessen over een bepaald onderwerp. Luc: “Daarvoor bestaat ook wetenschappelijk bewijs uit de psychologie. Zulke ervaringen werken door en motiveren om voor een bepaalde richting te kiezen. Je moet nu het zaadje planten, later oogsten. De opdrachten moeten natuurlijk wel afgestemd zijn op de leeftijd van de kinderen. Bijvoorbeeld met een dodehoektraining of door ze zelf een klimaatadaptief schoolplein of schaduwbos te laten aanleggen.”

Terugverdienen

Bij succes hoopt Luc dat andere gemeentes het format gaan overnemen. Hoe dat succes precies kan worden vastgesteld, is nog wel even de vraag. Duidelijk is dat de investering zich pas vijf of zes jaar later kan terugverdienen, als de leerlingen een beroepsgerichte opleiding kiezen. “Ik geef toe dat dat zich lastig laat meten. Eén ding is zeker: als we niets doen, gebeurt er ook niets.”

Bron:

Graus, L. (2022, June 16). Gemeentes, investeer in de grondwerkers van de toekomst. Urban Innovators. Retrieved June 23, 2022, from https://www.urban-innovators.nl/verhalen/gemeentes-investeer-in-de-grondwerkers-van-de-toekomst?utm_content=211765338&utm_medium=social&utm_source=linkedin&hss_channel=lcp-18599898